کسب اطلاعات جامع درباره انواع گیربکس اتوماتیک این امکان را به شما می دهد تا کاملا اساسی با تمام تجهیزات و قطعات فنی خودروها آشنا شده و در راستای خرید خود این قطعات نیز بتوانید عملکرد بهتری داشته باشید. امروزه خودروها در زندگی انسان ها بسیار پررنگ شده اند و در واقع می توان گفت نقش موثری را در پیشبرد زندگی عموم مردم ایفا می کنند. در حال حاضر به دلیل مجموعه نیازمندی های مردم برندهای بسیاری در زمینه تولید خودروها فعالیت دارند که هرکدام ویژگی ها و امکانات خاصی را برای محصولات خود در نظر گرفته اند.
هرخودرو دارای مجموعه قطعات خاصی است که به واسطه این قطعات می تواند فعالیت های خود را ادامه دهد. گیربکس به عنوان یکی از قطعات کاربردی خودرو شناخته می شود که به واسطه آن نیروی تولیدی از سمت موتور به چرخ ها انتقال داده می شوند تا به این شکل خودرو بتواند به حرکت خود ادامه دهد. در واقع می توان گیربکس را به عنوان یک سیستم انتقال نیرو درنظر گرفت که عملکرد صحیح آن اهمیت بسیار بالایی دارد. شما با شناخت انواع گیربکس می توانید بهترین نوع گیربکس ها را برای خودروی خود خریداری نموده و مورد استفاده قرار دهید. هرگیربکس براساس نوع ماشین دارای ساختار متفاوتی را دارا بوده و این امر را می توان در اکثر خودروها شاهد بود.
گیربکس چیست ؟
تمام خودروها برای حرکت خود نیاز به نیرو دارند و این نیرو را نیز باید از طریق موتورهای خود دریافت کنند بر این اساس می توان گفت موتور تولید کننده نیرو شناخته می شود. حال باید این نیرو را به چرخ ها انتقال داد تا این چرخ ها بتوانند به حرکت درآمده و فعالیت های اصلی خودرو را آغاز کنند. سیستمی را که وظیفه انتقال این نیرو را برعهده دارد را با نام سیستم انتقال نیرو می شناسند که دارای بخش های مختلفی بوده و تمام این بخش ها کاملا هماهنگ در کنار یک دیگر فعالیت دارند. این سیستم از سه بخش اصلی تشکیل گردیده است که این سه بخش را با نام های کلاج ، دنده و دیفرانسیل می شناسند. در میان این بخش ها جعبه دنده یا گیربکس نقش بسیار مهمی را ایفا می سازد به همین دلیل اهمیت بسیار بالایی نیز دارد.
.png)
گیربکس اتوماتیک چیست ؟
همان گونه که در بخش قبل نیز اشاره نمودیم هر خودرو برای انتقال نیرو از موتور به دیفرانسیل ها نیاز به گیربکس دارد تا به این طریق بتوان میزان سرعت و قدرت را براساس شرایط جاده تنظیم نمود. چنین تغییراتی با تغییر نسبت گشتاور خروجی بروز می یابند و لازم است در این راستا فعالیت های موردنظر انجام پذیرند. گیربکس ها عمدتا به دو دسته گیربکس های دستی و گیربکس های اتوماتیک تقسیم می شوند و ساختار این دو نوع گیربکس ها کاملا متفاوت با دیگری است اما هر دو براساس یک هدف مورد استفاده قرار می گیرند.
ساختار گیربکس های دستی به این صورت است که راننده باید با استفاده از دسته دنده میزان گشتاوری را که به آن اشاره شد را تنظیم کند در حالی که ساختار گیربکس اتوماتیک به این شکل نبوده و انواع گیربکس اتوماتیک این امکان را به راننده می دهند تا فقط با یکبار قرار دادن دسته دنده در حال رانندگی خودرو موردنظر شروع به حرکت کند. سیستم های اتوماتیک براساس قابلیت های بی نظیری که دارند برحسب شرایط موجود بهترین گشتاور را انتخاب نموده وخودرو را هدایت می کنند.
.png)
روی کار آمدن گیربکس های اتوماتیک
با توجه به پیشرفت های چشمگیری که گیربکس های دستی تجربه نموده بودند باز هم انسان ها نیاز به آسایش و راحتی بیشتری داشتند به همین دلیل در سال 1970 بود که یک شرکت هلندی برای تحقق چنین هدفی طرحی را برای گیربکس ها ارائه نمود که می توانست تمام ایرادات مربوط به گیربکس های دنده ای را برطرف نموده و شرایط مطلوبی را برای رانندگان فراهم نماید. این گیربکس ها با قابلیت های بی نظیری که داشتند توانستند در مدت زمان کمی افراد بسیاری را به خود جذب نموده و در میان عموم مردم و کمپانی ها به محبوبیت قابل توجه ای دست یابند. عکس العمل سریع نسبت به شرایط جاده ، تغییرات بسیار نرم و پیشرفت در مکانیزم تعویض دنده از مهم ترین ویژگی های بارز این دنده ها محسوب می شد که همگی در کنار هم موجب شده بودند تا ارتعاشات و تکان های چرخ دنده ها از بین رفته و خودرو با شرایط بهتری فعالیت های خود را ادامه دهد.
.png)
اگر بخواهیم اشاره نیز به اولین کمپانی های استفاده کننده از انواع گیربکس اتوماتیک داشته باشیم می توان برند نیسان را نام برد که در دسته ی اولین شرکت های استفاده کننده از این تکنولوژی بی نظیر قرار گرفته است. بعد از کمپانی نیسان شرکت های دیگری همچون هوندا ، آئودی ، کاوازاکی و ... به این نوع گیربکس های روی آورند و همان گونه که امروز نیز شاهد می باشید تمام برندهای تولید کننده خودرو از گیربکس های اتوماتیک استفاده می کنند تا بتوانند به خوبی مجموعه نیازمندی های عموم مردم را بر آورده سازند.
تفاوت گیربکس اتوماتیک با گیربکس دستی
در این بخش از نوشتار خود قصد داریم تا به بررسی مجموعه تفاوت های گیربکس اتوماتیک و گیربکس دستی پرداخته و به این طریق اطلاعات مفیدی را نیز در این باره به شما انتقال دهیم. از مهم ترین تفاوت های این گیربکس ها می توان به این موضوع اشاره نمود که گیربکس های دستی با درگیر و آزاد نمودن دنده های خودرو قادرند تا دورهای متفاوتی را به شفت های خودرو بدهند در حالی که این امر برای گیربکس های اتوماتیک صدق نمی کند زیرا این جعبه دنده ها همان مجموعه دنده ها را به کار گرفته و دورهای متفاوتی را برای خودرو شما ایجاد می کنند. در واقع می توان گفت گیربکس های اتوماتیک دارای یک مجموعه دنده های سیاره ای هستند که به واسطه همین دنده ها عمل انتقال قدرت و تامین دورهای مختلف را انجام می دهند.
.png)
رانندگی با گیربکس های دستی بسیار سخت تر است اما شما کنترل بیشتری بر روی خودرو خود دارید در حالی که این شرایط برای گیربکس های اتوماتیک برعکس است به گونه ای که شما با استفاده از انواع گیربکس اتوماتیک قادر خواهید بود تا رانندگی راحت تری را تجربه کنید اما توان کنترل خودرو خود را به اندازه گیربکس های دستی نخواهید داشت.
از دیگر تفاوت های بارز این دو نوع گیربکس می توان به میزان درگیری بیشتر پا در گیربکس های دستی اشاره نمود به این صورت که در نمونه های گیربکس دستی هر دو پای شما درگیر می شوند ولی در گیربکس های اتوماتیک تنها پای راست شما درگیر می گردد. از نظر اقتصادی نیز لازم است بگوییم استفاده از خودروهایی که از گیربکس های دستی بهره مند می باشند هزینه های کمتری به همراه دارد و این امر به دلیل پایین بودن هزینه های نگهداری ، قطعات و تعمیرات گیربکس های دستی نسبت به گیربکس های اتوماتیک است.
ساختار و قطعات گیربکس اتوماتیک
ساختار و قطعات گیربکس اتوماتیک به گونه ای تنظیم شده اند که می توان هماهنگی بسیار بالایی را برای آن ها شاهد بود. این هماهنگی مزیت های قابل توجه ای برای رانندگان به همراه دارد اما نباید این نکته را نیز فراموش کرد که اگر یک قطعه دچار آسیب شود مابقی قطعات نیز دچار اختلال خواهند شد. به طور کلی قطعات انواع گیربکس اتوماتیک به دو دسته قطعات مکانیکی و قطعات هیدرولیکی تقسیم می شوند. از مهم ترین قطعات مکانیکی این گیربکس ها می توان به درپوش ها ، واسطه ها ، دنده های خورشیدی و پیچ و رگلاژ باند ، رینگ ، هرزگرد ، پوسته ، گاورنر ، شفت ها ، سلکتور تعویض دنده ، اهرم دنده پارک و آکومولاتور اشاره نمود.
قطعات هیدرولیکی به کار رفته در ساختار این نوع گیربکس ها نیز شامل موارد زیر می شوند.
- گالر روغن
- لوله انتقال روغن
- باند ترمزی
- پمپ اولیه
- رگولاتور فشار
- تورک کنورتور
- کلاچ هیدرولیکی
- کلاچ یک طرفه
- سوپاپ فشارشکن
انواع گیربکس اتوماتیک
در حال حاضر با توجه به رشد و پیشرفتی که در صنعت خودروسازی رخ داده اند شاهد انواع مختلفی از گیربکس های اتوماتیک می باشیم که هرکدام ویژگی های خاص خود را داشته و عمدتا در خودروهای جدید مورد استفاده قرار می گیرند. از انواع گیربکس اتوماتیک می توان موارد زیر را نام برد که آشنایی با آن ها خالی از لطف نبوده و می تواند به شما در خرید گیربکس اتوماتیک و یا تعمیر گیربکس اتومات خودرو خود کمک های شایانی نماید.
.png)
در راستای معرفی انواع گیربکس اتوماتیک و نوع عملکرد آن ها باید بگوییم در حال حاضر انواع مختلفی از گیربکس های اتوماتیک را می توان در سطح بازار و بر روی خودروها مشاهده نمود که هرکدام ویژگی های خاص خود دارند. به طور کلی این گیربکس ها به دسته های زیر تقسیم می شوند.
- Cvt
- Dsg
- Tiptronic
گیربکس اتوماتیک cvt
ساختار این نوع گیربکس اتوماتیک به گونه ای است که به جای استفاده از چرخ دنده های فولادی ، تسمه و قرقره ها را مورد استفاده قرار می دهند تا به این طریق بتوان تعویض دنده ها را انجام داد. استفاده از چنین ساختاری موجب می گردد تا تعویض دنده کاملا یکپارچه انجام شده و عملکرد خودروی شما را بهبود یابد. یکپارچگی عمل تعویض دنده می تواند به موتور شما کمک نموده و تمام شرایط لازم را برای چرخش در سرعت بالا را فراهم سازد.
امروزه دو نوع کلی از این مدل گیربکس اتوماتیک در بازار موجود می باشند که این دو مدل را با نام های هیدرواستاتیک و تورویدال می شناسند. گیربکس اتوماتیک cvt را با نام سیستم انتقال متغیر پیوسته نیز می شناسند زیرا این اجازه را به موتور خودروی شما می دهد تا فعالیت های خود را با بالاترین میزان بازدهی انجام دهد.
گیربکس اتوماتیک dsg
گیربکس تعویض مستقیم یا dsg یکی دیگر از انواع گیربکس های اتوماتیک به شمار می رود که ساختار ان بسیار شبیه به گیربکس هایی است که دارای دوکلاچ هستند. در واقع می توان گفت در این مدل از گیربکس های اتوماتیک از مبدل های گشتاور از دو کلاچ بهره می برند که دارای مکانیزم خاصی است. اگر بخواهیم اشاره ای نیز به مکانیزم این گیربکس ها داشته باشیم لازم است بدانید این توانایی را دارد تا یکی از کلاچ ها را به طور کامل رها نموده و از کلاچ دوم برای انجام عمل تعویض دنده استفاده کند. سیستمی که با عنوان تعویض مستقیم در این نوع گیربکس ها به کار برده شده است تعویض دنده را بسیار نرم تر و سریع تر از گیربکس های مرسوم انجام می دهد.
گیربکس Tiptronic
جالب است بدانید نوع عملکرد گیربکس اتوماتیک تیپ ترونیک بسیار شبیه به گیربکس های دستی بوده و اما از جهت حس کاربر تفاوت هایی با گیربکس های دستی دارد. سیستم به کار رفته در این نوع از گیربکس های اتوماتیک به گونه ای است که از مبدل گشتاور برای تعویض دنده استفاده می کند و چنین حالتی موجب حذف کلاچ ها می شود.
این ساختار تمام شرایط لازم برای تعویض دنده خودکار را فراهم می نماید و به این طریق به راننده اجازه تسلط کامل بر روی دنده ها را نمی دهد. به طور معمول خودروهایی از این نوع گیربکس ها استفاده می کنند که ایمنی داخلی ان ها بسیار بالا بوده و بروز خطاهای راننده نمی توانند به گیربکس آسیبی وارد سازند. از ویژگی های بارز این مدل از انواع گیربکس اتوماتیک می توان به برداشتن حالت دنده اتوماتیک اشاره نمود که موجب می گردد تا راننده نتواند به طور اتوماتیک خودروی خود را براند.
.png)
مرسوم ترین نوع گیربکس اتوماتیک
در راستای بررسی مرسوم ترین نوع گیربکس اتوماتیک لازم است بگوییم سیستم به کار رفته در این نوع گیربکس ها را با نام مبدل گشتاور اتوماتیک نیز می شناسند. امروزه براساس ساختارهای خاصی که برای خودروها در نظر گرفته شده اند می توان مدل های استاندارد این گیربکس ها را در بیشتر ماشین ها مشاهده نمود. با یک بررسی می توان متوجه این موضوع شد که در انواع گیربکس اتوماتیک استفاده از کلاچ دنده ها مرسوم نمی باشد و این امر به این معناست که یک کوپل سیال هیدرولیکی عمل تغییر دنده ها را انجام می دهد.
سیستم گیربکس اتوماتیک این توانایی را دارد تا برای انجام فعالیت های خود به بخش های الکتریکی خودرو متصل شده و به این طریق خودروی شما را کاملا تحت کنترل خود در آورد. امروزه خودروهای بسیاری از گیربکس رسوم استفاده می کنند و این نشان دهنده مزیت های این نوع گیربکس ها است. از مهم ترین مزایای استفاده از انواع گیربکس اتوماتیک در خودروها می توان به عملکرد نرم آن ها اشاره نمود که این موضع در جای خود اهمیت بسیار بالایی داشته و نباید به سادگی از کنار آن عبور نمود.
